Encyklopedia Dolnoślązaka (14): Zespół folklorystyczny „Czaplanki”

Zespół folklorystyczny „Czaplanki” we wsi Czaple (gmina i parafia Pielgrzymka w powiecie złotoryjskim w diecezji legnickiej). Jego członkinie słyną z wypieków. Używają domowych kuchenek, a dawniej korzystały z poniemieckich pieców chlebowych. Na ogół były na wyposażeniu domów i dobrze służyły, ale z czasem uznano, że zajmują za dużo miejsca i je rozebrano. Wanda Kazek z zespołu „Czaplanki”: „Piec chlebowy, który był w moim domu, jednorazowo dawał sześć bochenków. Mama piekła chleby w koszykach wiklinowych, które nazywaliśmy opałkami”. Chleb pieczono z własnej mąki. Była z własnego zboża, które po zebraniu z pola wożono do okolicznych młynów w Uniejowicach, Pielgrzymce, Warcie Bolesławieckiej. Zdaniem „Czaplanek”, najlepsza mąka była z młyna w Uniejowicach. Zaznaczają, że „mąka mące nierówna, nie z każdej będzie dobry chleb”. Uczestniczą w dożynkach powiatowych i diecezjalnych, konkursach, pokazach. 29.06.2008 r. podczas „Śląskiego konkursu wypieku ciast i chleba”, z okazji Dni Krotoszyc, zaprezentowały m.in. chleb kwadratowy na zakwasie, okrągły na drożdżach, i wyroby cukiernicze, w tym ciasto biszkoptowe z masą i królewski makowiec. Działanie wspomógł sponsor, sołtys Sylwester Abramek, który razem z mieszkańcami Czapli założył Stowarzyszenie „Stara Szkoła” (siedzibę zlokalizowano w starej szkole) na rzecz dobra wspólnego, w tym zachowanie tradycji. Dzięki temu zorganizowano dla dzieci warsztaty pieczenia chleba. Dawniej taką wiedzę przekazywano w sposób naturalny, przechodziła z matki na córkę, obecnie nawet typowych dawniej na wsi czynności trzeba uczyć od podstaw, a zdaniem „Czaplanek” warto, bo „Co teraz się wymiętosi, to kiedyś urośnie”. Czaple nie były wsią typową. Wielu powojennych mieszkańców pracowało na kolei lub w kopalni w Iwinach (już nie istnieje), a przy tym uprawiało własne pole.

Na zdjęciu:

Zespół „Czaplanki”. Na drugim planie: sołtys Sylwester Abramek, 2008 r.

Tekst i fot. Marek Perzyński © wszelkie prawa zastrzeżone